woensdag 29 april 2015

Asperges traditioneel


Asperges!


"Hét Brabantse witte goud" ! (het Brabants Asperge Genootschap), De Frietboetiek: Asperges recht van de boer. Het Limburgse goud... Jubel jubel!!
Maar sinds vanmiddag weet ik dat ze in de Achterhoek óók geteeld worden.
Nu zijn ze nog brandduur maar da's -hopelijk- snel voorbij, als de temperaturen wat omhoog gaan kunnen ze ook geoogst worden van de kouwe grond en gaat ondertekende keihard toeslaan want manoman wat zijn asperges, wítte asperges in't bijzonder toch ongehoord lekker. Tenminste, als je weet hoe je ze moet klaarmaken.

Traditioneel worden asperges rechtop gekookt in een aspergepan, eentje die smal is qua diameter maar wel hoog, dan gebruik je per asperge zo min mogelijk water en dat moet ook, want hoe meer water je gebruik met koken hoe meer smaak je verlies. Om dit verlies nog meer te verkleinen zou je de asperges moeten koken in 't water waar je eerst de schillen in hebt gekookt: díe geven pas smaak af: Nooit kant en klaar geschilde asperges kopen dus!
Maar niet iedereen heeft een aspergepan en dan worden de asperges in een gewone kookpot gekookt en da's de reden dat ik tot voor kort asperges uitsluitend at in de risotto; een tamelijk bewerkelijk gerecht dat echt heel lekker is maar niet door iedereen gewaardeerd blijkt te worden... Je raad 'm al, de vrouw waar ik, zo heb ik beloofd tot aan de dood aan toe aan vastzit houdt niet van risotti. Fijn dan.
Gelukkig ken ik ook andere vrouwen en wel eentje uit oost-Brabant, inderdaad, daar waar veel asperges 't levenslicht zien en die maakte voor mij eens asperges op de manier zoals zij het thuis geleerd heeft: In een koekepan!

Daar gaat ie:

  1. Pak een lekker grote koekepan maar wel eentje waar je ook een deksel voor heb en breng water in die pan aan de kook. Ondertussen:
  2. Schil de asperges met een dunschiller, kook de schillen in de koekepan.
  3. Schil de aardappelen. Neem niet al te bloemege piepers en snij ze zo dat ze allemaal dezelfde grootte hebben.
  4. Vis nu de aspergeschillen uit de koekepan. Leg de asperges in 't midden in 't kokendhete water dat al lekker naar asperges ruikt. De aardappelen komen rond de asperges te liggen. Voeg zout toe en sluit de pan. Mocht de koekepan niet groot genoeg zijn kook de piepers dan in een apart pannetje maar houdt de kooktijd in de smiezen
  5. Aardappelen duren ongeveer 20 minuten voor ze gaar zijn. Stòmtoevallig zijn asperges dan ook goed gaar en da's mooi, dan heb je daar geen kopzorgen meer over. Toch gaan we nu een kleine horde inbouwen want wat is er lekkerder dan eiëren bij aperges? Weet niet.
  6. Zet dus de kookwekker op 10 minuten als de asperges en de aardappelen aan de kook zijn gekomen. Als de wekker gaat, open dan 't deksel en frut 4 eiëren tussen de asperges en de aardappelen (en sluit 't deksel weer). In de resterende 10 minuten zullen die perfect gekookt zijn.
  7. Ondertussen snel de tafel dekken, een lekker frisse Elzasser Pinot Noir klaarzetten (dus nu effe gèèn strakdroge witte Riesling!), 'n mooie Beaujolais, Loire wijn of Grignolino kan ook.
  8. Zet ook een schaal gekookte ham op tafel, asperges schreeuwen er eenvoudig om

Schenk de glazen halfvol, dan blijft er nog wat ruimte over voor je neus in 't glas. Pel de eiëren, halveer ze, strooi er wat zout op, vis de aardappels en de aspergers uit de koekepan en laat 't feest beginnen! Gesmolten boter serveren doe ik nooit. Ik vind 't niet lekker maar 't màg natuurlijk wel.
Gooi 't kookvocht niet weg, daar kan je de dag daarop met de leftovers een lekker soeppie maken.
Stel dat de pannen leeg raken kan je evenzogoed 't kookvocht recyclen. Kook er je pasta of aardappelen in of gebruik 't als basis voor een groentesoep. Altijd goed.

Buon appetito! Dirk Kamstra, kok.  

maandag 20 april 2015

"Weer 't komt ist donker!" Praaisoep effies aars

'Weer 't komt ist donker!'

Noh gusteren hew ik toch wel zo'n lekker soeppie maakt, dat wul ik jollie niet onthouwe!'t Komt zo; ik lees altoid de recepte in de krant en dero stond 'n toidje trug 'n recept met as kop:  'Krachtige Overwinterprei, Italiaanse maaltijd-groentesoep' . Dat moin belangstellink was vezellef trokken want as eten met Italiaans van doen het ben ik niet meer te houwe. En om nàg 'n reden, recepte met praai lees ik altoid want ik ben altoid benuuwd wat of aare minse met praai doene; ik lust 't wel maar niet graag en 'tis zo gezond dat je moettenet wel af en toe ete en wie weet vund ik op die menier 'n menier om praai ok voor moin lekker klaar te make. Dat.
Nou hewwe we metien 'n probleem want de combinatie praai-Italie is nag geniesse zo logisch: 'n Vriendin vammoin die uit Salerno komt hattet tot d'r 35ste nag nooit eten, de eerste keer dat ze d'r tande d'r in zette was hiero in Nederland! Maar goed, geef 't 'n kans.
't Verveulende van 'n houp recepte is is dat ze ofteg veul ste veul ingrediënten gebruike en den ok naggeres in 'n vekeerde vollegorde. Wat ik doen as ik 'n recept leze den gaan ik eersterus neidenke voor ik tien en taar in de pan mieter.
Zo hew ik 't dein:


  1. eersterus de bouillon make. Niet zoas in't recept stond (blokkies vezelluf) maar zelluf make deur 1 uiën, 5cm. wunterwortel en twaai bleikselderiestengels an kloine stukkies innen gof oloifolie an te fruiten. Omdat deuze soep wat pitteg moet worre hew ik d'r ok 'n platsloegen knoflouktòòn boi dein. Innet oorspronkeleke recept wordt 't groen van de praai weggooit: ZONDE!!! dat fruite we -net zo makkelek- ok mei. Dus alles anfruite en den 'n hallef uurtje zachies kouke leite in 3 pollepols water.
  2. Nou loike d'r drie eetlepols rooie linze in te moetten. Rooie linze. Nou kom ik al voifentwunteg jaar in Italië en rooie linze hew ik deer nanooit op me bord had, ok niet in de winkel zien legge maar voorret, rooie linze dus. En de rest van de praai, 't wit an dunne rinkies snejen. Ok doene we d'r ien eerdeppol an kloine blokkies sneje in. Dat kouke naggeres 'n kwartier.
  3. Nou doene we d'r 'n kloin blikkie tomatepuree in. Effies de kouk d'r overheen gaan leite en proeve of datter nag zout baai moet.
  4. As de soep wat alste dik worren is den mag d'r wat water baai. Effies kouke leite en den opdiene.
Oppet bord kejje d'r nag wat oloifolie indoen, of zwarte peper of meskien zellefs wat geraspte Parremesaanse keis! Lekker hor

Woin wordt oigelek niet dronken boi soep maar as je je oigen niet bedwinge kenne zou ik d'r 'n lekkere witte woin naastzette, 'n gnappe Sovinjon Blank, die benne altoid lekker kruideg.

donderdag 16 april 2015

"Weer 't komt ist donker!" Spinaziesoep



Noh wat ik guster eten hew... Slikvingerend lekker: Spinaziesoep.

Maar dut lukt alliendeg as jollie 'n staafmixer hewwe dat ik zeg 't maar effies.


Òotemetòòt was tuiskommen met 'n zak vol wulde spinazie. Dat benne van die gròte spinazieblade met puur zo'n stihl deeran.
Eerst maarderes 'n bouillonnetje maakt. Gien blokkies vezelluf want die bennen niet lekker want die smake veulste sterrek dat:
1 Uiën, 5 cm wunterwortel en twaai stihle bleikselderie foinhakt en in olaifolie anfruit. Ondertussen de spinazie wossen en de stihle drvanof sneje en die boi de uiën etc. gooit. Deer nei 10 minuutjes (af & toe omroere) areve pollepel water d'r bai dein en dat langzaaman an de kouk brocht.
2 de bouillon leite we 'n hallef uurtje zachies kouke
3 Nou gane we in 'n are pan de spinazie roerbakke in ok weer 'n gof olaifolie met anhangend water. Op pitteg houg vuur bloive roere totdat de spinazie slap wordt, denk d'rom, da's zóó bekeken!
4 de nou gare spinazie doene boi de bouillon en nou purere we 't tottet 'n mooie gladde dikke soep is worren met de staafmixer.
5 effies proeve of d'r nag zout baai moet, effies deurroere en den lekker opete!

"Weer 't komt ist donker!" Spegettie Bolonjese


Spegetti Bolonjese

Deuze gouwe ouwe wordt vaak leukeg en met onnòdeg veul en vekeerde ingrediënte maakt. Ok doene mense ofteg de verkeerde vollegorde met kouke: Niet goed!

Wat hejje nòdeg:
-Blikkie tomateblokkies die peld benne
-ien stengel vannen bleikselderie
-ien uiën
-centimeiter of voif (wunter)wortel
-ien braadwossie naturel
-oloifolie
-'n bèste pan met dikke bodem ennen braadpanje met tefal bodem
Irst de groentes an hille kloine stukkies snaaie, die in de pan met dikke bodem anzette in 'n goffie oloifolie, bloive roere en den de deksel op de pan, vuur leig.
Den 't braadwossie ze velletje ofpelle en an kloine stukkies snaaie. Die innen braadpanje anbrade in z'n oigen vet.
En nou komt ie: je moette de groentes net zolang stouve in z'n oigen vocht (hoogop een lepeltje water d'rbaai doen) dat ze gaar worre. Dat duurt 10 minute a 'n kwartiertje. Ze moette gaar worre want as je wortelle en uiëns in tomate kouke wullen den worre ze amper gaar, dat komt deur 't zuur van de tomate. En niet goed gare groente geive hunnie smaak niet of dat den krejje nooit 'n mooi homogeen smakend gerecht! Tevus smake gare wortelle zoeteg dat heft mooi 't zuur van de tomate op; hejje d'r gien zuiker boi te gooie, zo gezond is dat niet!
Dat af en toe effies deurroere en koike of 't niet te droug wordt den kejje metien effies proeve of dat de wortelle al zacht worre.
Den 't vleis d'rbaai + 'n blikkie tomateblokkies. Dat zachies in 'n uurtje -met de deksel skuin op de pan- inkouke tot je 'n mooie saus hewwe.

Effies proeve of 't zout genog is en den opdiene met spegetti of (lint)makkeroni.

Niet te zwere rooie woin d'rbaai. 'n Gnappe bozjolè of pino nwaar smaakt altoid goed

'Weer 't komt ist donker!' Rooie kòòl



Rooie kòòl.

In Wesfriesland groeit vezelluf bàr veul kòòl en niet alliendeg witte kòòl voor de zuurkòòl en bloemkoòl maar ok rooie kòòl en leit ik deer nauweres 'n hil lekker receppie voor hewwe! 't Komt oigeluk uit Noord-Italië en deer hiet 't Cavolo Rosso al Salsicce

1) Doen 'n onsie zuurkòòlspek of Italliaanse pancetta (da's bukspek) an smalle repies met 'n skeut oloifolie in 'n ouwerwisse gietoizere pan. Doen 't vuur irst houg en as de spek begint te sisse doen den 't vuur leig.
2) Pel 'n uiën en snaai die in hille kloine stukkies, leg die op de spek. Pel nou 'n bèste toon knoflouk en slaan die plat. De platsloegen toon mag nou ok in de pan. Effies roere
3) Nou de rooie kòòl deur de halleft snaaie en de stronk deer uit snaaie. (ondertussen is de uiën mooi ant fruite) Leg de halft op 'n houten plank en snaai de kòòl zò foin mogeluk, skave ken ok as je 'n groenteskaaf hewwe. Doen de kòòl op de uiën, gietter 'n skeutje woinazoin in, zout en peper + 'n handje pruimedante d'r bovenop en doen den de deksel op de pan. Zettet vuur zò leig mogeluk, doen nei 'n kwartier 'n sudderplaatje onder de pan en leit de kòòl zaggies stouve.
Skep nei 'n hallef uur de kòòl effies om en koik of 't niet te droug wordt; aars effies 'n hussie water d'rbaai giette.
Leit dut minnestes 4 uur hil zaggies stouve en den is 't klaar ok!

Opdiene met zullevervluze roist en -as je dat lekker vunde- braadwoste. Gebakken aaiëre d'rbaai is ok skofteg